Р.РаушанбекұлыҚызылорда облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық соты әкімшісінің басшысы Аумақтан тыс соттылық – мемлекеттің өз аумағынан тыс жерлерде жасалған қылмыстарға қатысты қудалау құқығы. Халықаралық құқықта бұл институт қылмыстардың жаһандық сипат алуына байланысты ерекше маңызға ие. Негізгі қағидаттар:1. Жеке азаматтық қағидасы – мемлекет өз азаматтарын шетелде жасаған қылмыстары үшін қудалайды.2. Пассивті тұлға қағидасы – мемлекеттің азаматтары шетелде қылмыс құрбаны болса, соттылық қолданылады.3. Қорғау қағидасы – мемлекеттің ұлттық қауіпсіздігіне қарсы әрекеттерге қолданылады.4. Универсалдық қағида – геноцид, әскери қылмыс, терроризм сияқты адамзатқа қауіпті қылмыстар кез келген мемлекет тарапынан қудаланады. Қазақстан тәжірибесі ҚР…
Read MoreРубрика: Әлеумет
Қылмыстық заңнамаға жаңа өзгерістер енгізілді
М.ИбрашевҚызылорда облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының төрағасы 2025 жылы Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексіне бес жаңа бап қосылды. Олар қоғамда жиі кездесетін жаңа қауіп-қатерлерді ескеріп, азаматтардың қауіпсіздігін күшейтуге бағытталған. Жаңа баптар сталкинг (115-1), некеге мәжбүрлеу (125-1), “дропперство” деп аталатын алаяқтық түрі (232-1), сирек жануарлар мен өсімдіктерді заңсыз айналымға қосу (339-1) және әуе кемесіне кедергі келтіру (352-1) үшін қылмыстық жауапкершілікті белгілейді. Сонымен қатар, Қылмыстық-процестік кодекске өзгерістер енгізіліп, кассациялық сатының жұмысы жаңғыртылды және татуласу институтының аясында кейбір қылмыстар бойынша жауапкершіліктен босату мүмкіндігі қарастырылды. Бұл өзгерістер азаматтардың құқықтарын қорғауды және қоғамдық қауіпсіздікті…
Read MoreҚазақстан Конституциясына – 30 жыл
А. ИзтелеуоваҚызылорда облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының судьясы 2025 жылы Қазақстан Республикасының Конституциясы қабылданғанына 30 жыл толады. 1995 жылғы 30 тамызда бүкілхалықтық референдумда қабылданған Ата Заң – елдің тәуелсіздігін нығайтып, демократиялық, құқықтық және әлеуметтік мемлекет құрудың негізін қалады. Осы жылдар ішінде Конституция мемлекет пен қоғам дамуының берік іргетасына айналды. Онда адамның құқықтары мен бостандықтары, билік тармақтарының өзара теңгерімі, заң үстемдігі қағидаттары бекітілген. 30 жылдық кезеңде Ата Заң уақыт талабына сай бірнеше рет жаңартылды. Бұл өзгерістер елдің саяси жүйесін жетілдіруге, азаматтардың мүдделерін қорғауға және мемлекеттік басқарудың тиімділігін арттыруға бағытталды.…
Read MoreКассациялық сот өз жұмысын бастады
Д.АлиевҚызылорда облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының судьясы 2025 жылғы 1 шілдеден бастап Қазақстанда үш дербес кассациялық сот – азаматтық, қылмыстық және әкімшілік істер бойынша – өз қызметіне кірісті. Бұл қадам сот жүйесін жаңғырту және сот төрелігінің қолжетімділігін арттыру мақсатында жүзеге асырылды. Жаңа тәртіпке сәйкес, апелляциялық соттың шешіміне келіспеген тараптар 6 ай ішінде кассациялық сатыға шағымдана алады. Алдын ала сүзу рәсімі алынып тасталды, бұл азаматтардың құқықтарын қорғау мүмкіндігін кеңейтеді. Кассациялық соттар тәжірибелі судьялармен жасақталған. Істерді қарау мерзімі 6 айдан аспайды. Реформа Жоғарғы Соттың жүктемесін азайтып, сот практикасының біркелкілігін қамтамасыз…
Read MoreЕл тірегі — Конституцияға 30 жыл!
А.ИзтелеуоваҚызылорда облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының судьясы Тәуелсіздіктің мызғымас мұрасы, бағалы құндылығы саналған Ата Заңымыз ел еңсесін тіктеуге, ел іргесін бекітуге айрықша ықпалын тигізді. Елімізді демократиялық, зайырлы және құқықты ел ретінде айқындайтын басты құжат – Конституция. Бүкіл халықтық референдумда кең байтақ Қазақстанның көп ұлтты халқы өзінің егемендік құқығын барша әлемге паш етіп, көптеген елдермен терезесі тең, іргетасы мықты демократиялық жолмен дамып келе жатқан мемлекет екендігін танытты. Ата Заң барлық құжаттардың қайнар көзі, бастауы болып табылады. Сөйтіп, 1995 жылдың 30 тамызында Қазақстан Республикасының Ата заңы — Конституция қабылданды. Еліміздің Конституциясы –бұл заң…
Read MoreКассациялық сот
Д.АлиевҚызылорда облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған сотының судьясы Сот жүйесіндегі жүргізілген реформалар, судьялар тауелсіздігі мен сот әділдігін цифрлық өнімдерді енгізу арқылы жүзеге асырылып, тиімділігін арттыру бағытында жасалған оң өзгерістер өз нәтижесін беруде.Мемлекет тарапынан көрсетілетін қызметті барынша сапалы орындау үшін, сотқа жүгінген азаматтардың құқықтарын сотта толыққанды асыру мақсатында, сот әділдігінің сапасын арттыру мақсатында, сот пен халықты жақындату мақсатында биыл 1 шілдеден бастап Астана қаласында қолданысқа үш дербес кассациялық соттар енгізілгелі отыр. Заң талабына сәйкес, Астанада қылмыстық, азаматтық және әкімшілік істер жөніндегі үш кассациялық сот құру жоспарланған. Бұл бағытта, 2023 жылғы қазан…
Read More«Сот кабинеті» сервисінің халыққа тиімділігі
Н.Асылбекова Қызылорда қаласының мамандандырылған тергеу сотының бас маман—сот отырысының хатшысы «Сот кабинеті» сот органдарының сервисіне электронды түрде кіруге арналған терезесі. Қазақстан Республикасы судьяларының VI съезінде қойылған сот ісін жүргізу процесінде ақпараттық технологиялар енгізу туралы міндеттерді орындау мақсатында ҚР Жоғарғы Соты «Сот кабинеті» электрондық форматын әзірледі. Бұл — сот құрылымында қолға алынған реформалардың заманауи, жаңа технологияның бірі. «Сот кабинеті» қызметіне кіру ЖСН немесе БСН, сонымен қатар құпия сөз арқылы жүзеге асырылады. «Сот кабинеті» қызметін пайдалану шарттары өте қарапайым. Сот ісін жүргізушіге ҚР Ұлттық куәландыру орталығынан электрондық цифрлық қолтаңбаны алып, «Сот кеңсесінде»…
Read MoreТұғыры биік заң — Конституция!
Б.ЕрдәулетҚызылорда қаласының мамандандырылған тергеу сотының жетекші маманы Тәуелсіздіктің мызғымас мұрасы, бағалы құндылығы саналған Ата Заңымыз ел еңсесін тіктеуге, ел іргесін бекітуге айрықша ықпалын тигізді. Еліміздің Ата Заңында бірінші орында адам тұр. Бұл адам құқығының қорғалуына және шағымдануына мүмкіндік бермек. Әр қазақстандық өз құқығын білуге міндетті. Ата заң-құқықтарымыз бен бостандығымыздың кепілі. Мемлекетімізді демократиялық, зайырлы және құқықты ел ретінде айқындайтын басты құжат – Конституция. Ата Заң барлық құжаттардың қайнар көзі, бастауы болып табылады. Бүкіл халықтық референдумда кең байтақ Қазақстанның көп ұлтты халқы өзінің егемендік құқығын барша әлемге паш етіп, көптеген елдермен терезесі…
Read MoreАумақтан тыс соттылықтың маңызы
А.КуншыгароваҚызылорда қаласының мамандандырылған тергеу соты әкімшісінің басшысы Елімізде 2021 жылғы 20 желтоқсанда «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне азаматтық процестік заңнаманы жетілдіру және дауларды соттан тыс және сотқа дейін реттеу институттарын дамыту мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңы қабылданғаннан кейін енізілген өзгерістің бірі — эксаумақтық соттылықты енгізу болып табылады. Жаңашылдықтың мақсаты — сот жүйесіндегі сыбайлас жемқорлықтың алдын алу және сот жүктемесін бүкіл ел бойынша біркелкі бөлу. Жаңалыққа сәйкес тараптар даулар туындаған жағдайда істі құзыретті сот эксаумақтық соттылыққа сәйкес шешетіні туралы дербес уағдаласа алады. Соттылық дегеніміз —…
Read MoreСот отырысының хатшысы болу — абройлы міндет
Г.СайджаппароваҚызылорда облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының бас маман-сот отырысының хатшысы Егер тарих шымылдығын түріп, «хатшы» деген мөздің түп-тамырына үңілер болсақ, ең алдымен хаттаушы немесе жылнамашы деген сөздердің ойға оралары анық. Осы кәсіпті иеленген адамдар туралы деректер мол. Хатшылар данышпан, ел билеуші адамдардың қасында жүріп, олардың бұйрықтары мен жарлықтарын қағаз бетіне түсірді. Олар оны жәй ғана қағаз бетіне түсіріп қойған жоқ, болған жайдың бәрін хронологиялық тәртіппен мұқият тіркеді. Небір оқиғалардың айна-қатесіз ұрпақтан ұрпаққа өзгермей қаз-қалпында жетуі осы хатшылардың жазу шеберлігі мен зердесіне байланысты болды. Сондықтан хатшылық жұмыс заңдарды жақсы…
Read More