Нурадинова Молдир Махсутбековна
«Қызылорда облысының денсаулық сақтау басқармасының
«№ 6 қалалық емханасы» ШЖҚ КМК аймақ мейіргері
Қазіргі таңда әлемдік демографиялық өзгерістердің ең маңызды тенденцияларының бірі – халықтың қартаюы. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДСҰ) деректеріне сәйкес, 2050 жылға қарай 60 жастан асқан адамдардың саны екі есе артып, 2 миллиардқа жетеді. Бұл үрдіс мейіргерлік күтімге деген сұранысты арттырып, денсаулық сақтау жүйесіне жаңа міндеттер жүктейді.
Халықтың қартаюы бірнеше негізгі факторларға байланысты:
- Медицина мен технологияның дамуы – өмір сүру ұзақтығының артуына әкеледі.
- Туу көрсеткішінің төмендеуі – егде жастағы адамдардың үлесі артады.
- Жақсы өмір сүру жағдайлары – денсаулық сақтау жүйесінің жақсаруы мен тамақтану сапасының жоғарылауы.
Бұл өзгерістер бірнеше маңызды мәселелерді тудырады:
- Созылмалы аурулардың (жүрек-қан тамырлары аурулары, қант диабеті, деменция) көбеюі.
- Қарт адамдарға күтім көрсететін мамандардың тапшылығы.
- Денсаулық сақтау жүйесіне түсетін жүктеменің артуы.
Мейіргерлік күтімнің маңызы
Қартаю үдерісі мейіргерлік күтімнің маңызын арттырады. Мейіргерлер тек медициналық қызмет көрсетіп қана қоймай, қарт пациенттердің өмір сапасын жақсартуда шешуші рөл атқарады.
1. Созылмалы аурулары бар науқастарға күтім:
Қарт адамдар көбінесе бірнеше созылмалы аурулармен ауырады. Мейіргерлер олардың жағдайын тұрақты бақылап, дәрігер тағайындаған ем-шараларды орындайды.
2. Үйде көрсетілетін күтім:
Көптеген қарт адамдар үшін үй жағдайында күтім алу маңызды. Мейіргерлер дәрі-дәрмек қабылдауды бақылап, оңалту шараларын жүргізеді және пациенттің жайлылығын қамтамасыз етеді.
3. Паллиативтік күтім:
Өмірінің соңғы кезеңінде ауыр науқастарға физикалық және психологиялық қолдау қажет. Мейіргерлер науқастардың ауырсынуын жеңілдетіп, психоэмоционалдық жай-күйін жақсартуға көмектеседі.
4. Әлеуметтік және психологиялық қолдау:
Қарт адамдар жалғыздыққа жиі ұшырайды. Мейіргерлер олардың әлеуметтік белсенділігін сақтауға, қарым-қатынасты нығайтуға және эмоционалдық қолдау көрсетуге ықпал етеді.
Қорытынды.Халықтың қартаюы – қазіргі денсаулық сақтау жүйесі үшін маңызды мәселе. Бұл жағдайда мейіргерлік күтім сапасын арттыру қарт адамдардың өмір сүру сапасын жақсартып, олардың денсаулығын сақтау мен әлеуметтік бейімделуіне көмектеседі. Қарттарға сапалы медициналық қызмет көрсету – қоғамның басты міндеттерінің бірі.
