Нурадинова Молдир Махсутбековна
«Қызылорда облысының денсаулық сақтау басқармасының
«№ 6 қалалық емханасы» ШЖҚ КМК аймақ мейіргері
Қоғамның қартаюы – жаһандық үрдіс, және қарт адамдардың күтімі өзекті мәселеге айналып отыр. Қарт адамдарға сапалы күтім көрсету олардың өмір сүру деңгейін арттыруға, денсаулығын сақтауға және жалғыздық сезімін болдырмауға көмектеседі. Бұл мақалада қарттар күтімінің маңызды аспектілерін және оларға қамқорлық жасау бойынша негізгі кеңестерді қарастырамыз.
1. Қарт адамдардың денсаулығын бақылау. Қарт адамдардың денсаулығы тұрақты бақылауды қажет етеді. Оларға күтім жасау барысында келесі аспектілерге назар аудару керек:
- Дәрігерлік тексерулер – Жүйелі түрде дәрігерге барып, денсаулық жағдайын қадағалау.
- Дұрыс тамақтану – Витаминдер мен минералдарға бай теңгерімді тамақтану қарт адамдардың әлсізденуінің алдын алады.
- Дене белсенділігі – Жеңіл жаттығулар, серуендеу және физиотерапия қозғалыс белсенділігін сақтауға көмектеседі.
2. Психологиялық қолдау көрсету. Қарт адамдар көбіне жалғыздықты, депрессияны немесе өмірге деген қызығушылықтың төмендеуін сезінуі мүмкін. Осыған байланысты психологиялық қолдау маңызды рөл атқарады:
- Қарым-қатынас – Тұрақты сөйлесу, отбасы мүшелерімен және достармен байланыста болу.
- Хобби мен қызығушылықтар – Қолөнер, кітап оқу, музыка тыңдау сияқты іс-әрекеттер олардың эмоционалды жағдайын жақсартады.
- Қоғамдық шараларға қатысу – Зейнеткерлер клубтарына бару немесе еріктілік жұмыстарымен айналысу олардың әлеуметтік белсенділігін сақтайды.
3. Қауіпсіздік шараларын қамтамасыз ету
Қарт адамдар үшін қауіпсіздік өте маңызды, себебі олар жарақат алу қаупіне көбірек бейім келеді. Бұл үшін:
- Үй жағдайын бейімдеу – Еденде тайғанақ заттардың болмауын, баспалдақтар мен ванна бөлмесінде тұтқалар орнатылуын қамтамасыз ету.
- Медициналық көмек құралдарын қолдану – Қажет болған жағдайда таяқ, балдақ, жүріс арбалары сияқты құралдарды пайдалану.
- Жедел көмекке қолжетімділік – Телефон жақын жерде болуы, жақындарына шұғыл хабарласу мүмкіндігінің болуы маңызды.
4. Қарттарды күнделікті тұрмыста қолдау
Қарт адамдарға күнделікті өмірде көмек қажет болуы мүмкін. Бұл келесідей көмек түрлерін қамтиды:
- Тұрмыстық жұмыстар – Үй тазалау, азық-түлік алу, кір жуу.
- Қаржылық және құжаттық мәселелерді реттеу – Төлемдер мен зейнетақыға байланысты көмек көрсету.
- Медициналық қызметтерге қолжетімділік – Дәрі-дәрмектерді уақытында қабылдауды бақылау.
Қорытынды. Қарт адамдарға лайықты күтім көрсету – олардың ұзақ әрі сапалы өмір сүруіне көмектесетін маңызды процесс. Қарттардың физикалық және психологиялық денсаулығын сақтау үшін тұрақты бақылау, эмоционалдық қолдау және қауіпсіздік шараларын қамтамасыз ету қажет. Бұл міндет тек отбасы мүшелеріне ғана емес, бүкіл қоғамға жүктелетін жауапкершілік болып табылады.
