Е.РаушанбекұлыҚызылорда облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық соты әкімшісінің басшысы Қазіргі таңда интернет кеңістігі қоғам өмірінің ажырамас бөлігіне айналды. Дегенмен, оның мүмкіндіктерімен бірге жаңа қауіптер де пайда болды. Соның ішінде интернет алаяқтық азаматтардың жеке деректеріне, қаржылық қауіпсіздігіне және киберқауіпсіздікке айтарлықтай қатер төндіруде. Интернет алаяқтықтың кең таралған түрлеріне:• жалған сайттар мен хаттар арқылы деректерді иемденетін фишинг;• сенімге кіріп, құпия ақпарат алуға бағытталған әлеуметтік инженерия;• тауарсыз сауда жүргізетін жалған онлайн-дүкендер;• азаматтарды қаржылық шығынға ұшырататын пирамидалар жатады. Мамандардың айтуынша, интернет алаяқтықтың алдын алу үшін әрбір азамат сақтық шараларын сақтауы тиіс. Атап айтқанда:• жеке…
Read MoreАумақтан тыс соттылық: мәні мен маңызы
Р.РаушанбекұлыҚызылорда облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық соты әкімшісінің басшысы Аумақтан тыс соттылық – мемлекеттің өз аумағынан тыс жерлерде жасалған қылмыстарға қатысты қудалау құқығы. Халықаралық құқықта бұл институт қылмыстардың жаһандық сипат алуына байланысты ерекше маңызға ие. Негізгі қағидаттар:1. Жеке азаматтық қағидасы – мемлекет өз азаматтарын шетелде жасаған қылмыстары үшін қудалайды.2. Пассивті тұлға қағидасы – мемлекеттің азаматтары шетелде қылмыс құрбаны болса, соттылық қолданылады.3. Қорғау қағидасы – мемлекеттің ұлттық қауіпсіздігіне қарсы әрекеттерге қолданылады.4. Универсалдық қағида – геноцид, әскери қылмыс, терроризм сияқты адамзатқа қауіпті қылмыстар кез келген мемлекет тарапынан қудаланады. Қазақстан тәжірибесі ҚР…
Read MoreҚылмыстық заңнамаға жаңа өзгерістер енгізілді
М.ИбрашевҚызылорда облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының төрағасы 2025 жылы Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексіне бес жаңа бап қосылды. Олар қоғамда жиі кездесетін жаңа қауіп-қатерлерді ескеріп, азаматтардың қауіпсіздігін күшейтуге бағытталған. Жаңа баптар сталкинг (115-1), некеге мәжбүрлеу (125-1), “дропперство” деп аталатын алаяқтық түрі (232-1), сирек жануарлар мен өсімдіктерді заңсыз айналымға қосу (339-1) және әуе кемесіне кедергі келтіру (352-1) үшін қылмыстық жауапкершілікті белгілейді. Сонымен қатар, Қылмыстық-процестік кодекске өзгерістер енгізіліп, кассациялық сатының жұмысы жаңғыртылды және татуласу институтының аясында кейбір қылмыстар бойынша жауапкершіліктен босату мүмкіндігі қарастырылды. Бұл өзгерістер азаматтардың құқықтарын қорғауды және қоғамдық қауіпсіздікті…
Read MoreҚазақстан Конституциясына – 30 жыл
А. ИзтелеуоваҚызылорда облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының судьясы 2025 жылы Қазақстан Республикасының Конституциясы қабылданғанына 30 жыл толады. 1995 жылғы 30 тамызда бүкілхалықтық референдумда қабылданған Ата Заң – елдің тәуелсіздігін нығайтып, демократиялық, құқықтық және әлеуметтік мемлекет құрудың негізін қалады. Осы жылдар ішінде Конституция мемлекет пен қоғам дамуының берік іргетасына айналды. Онда адамның құқықтары мен бостандықтары, билік тармақтарының өзара теңгерімі, заң үстемдігі қағидаттары бекітілген. 30 жылдық кезеңде Ата Заң уақыт талабына сай бірнеше рет жаңартылды. Бұл өзгерістер елдің саяси жүйесін жетілдіруге, азаматтардың мүдделерін қорғауға және мемлекеттік басқарудың тиімділігін арттыруға бағытталды.…
Read MoreКассациялық сот өз жұмысын бастады
Д.АлиевҚызылорда облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының судьясы 2025 жылғы 1 шілдеден бастап Қазақстанда үш дербес кассациялық сот – азаматтық, қылмыстық және әкімшілік істер бойынша – өз қызметіне кірісті. Бұл қадам сот жүйесін жаңғырту және сот төрелігінің қолжетімділігін арттыру мақсатында жүзеге асырылды. Жаңа тәртіпке сәйкес, апелляциялық соттың шешіміне келіспеген тараптар 6 ай ішінде кассациялық сатыға шағымдана алады. Алдын ала сүзу рәсімі алынып тасталды, бұл азаматтардың құқықтарын қорғау мүмкіндігін кеңейтеді. Кассациялық соттар тәжірибелі судьялармен жасақталған. Істерді қарау мерзімі 6 айдан аспайды. Реформа Жоғарғы Соттың жүктемесін азайтып, сот практикасының біркелкілігін қамтамасыз…
Read MoreЕл тірегі — Конституцияға 30 жыл!
А.ИзтелеуоваҚызылорда облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының судьясы Тәуелсіздіктің мызғымас мұрасы, бағалы құндылығы саналған Ата Заңымыз ел еңсесін тіктеуге, ел іргесін бекітуге айрықша ықпалын тигізді. Елімізді демократиялық, зайырлы және құқықты ел ретінде айқындайтын басты құжат – Конституция. Бүкіл халықтық референдумда кең байтақ Қазақстанның көп ұлтты халқы өзінің егемендік құқығын барша әлемге паш етіп, көптеген елдермен терезесі тең, іргетасы мықты демократиялық жолмен дамып келе жатқан мемлекет екендігін танытты. Ата Заң барлық құжаттардың қайнар көзі, бастауы болып табылады. Сөйтіп, 1995 жылдың 30 тамызында Қазақстан Республикасының Ата заңы — Конституция қабылданды. Еліміздің Конституциясы –бұл заң…
Read MoreКассациялық сот
Д.АлиевҚызылорда облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған сотының судьясы Сот жүйесіндегі жүргізілген реформалар, судьялар тауелсіздігі мен сот әділдігін цифрлық өнімдерді енгізу арқылы жүзеге асырылып, тиімділігін арттыру бағытында жасалған оң өзгерістер өз нәтижесін беруде.Мемлекет тарапынан көрсетілетін қызметті барынша сапалы орындау үшін, сотқа жүгінген азаматтардың құқықтарын сотта толыққанды асыру мақсатында, сот әділдігінің сапасын арттыру мақсатында, сот пен халықты жақындату мақсатында биыл 1 шілдеден бастап Астана қаласында қолданысқа үш дербес кассациялық соттар енгізілгелі отыр. Заң талабына сәйкес, Астанада қылмыстық, азаматтық және әкімшілік істер жөніндегі үш кассациялық сот құру жоспарланған. Бұл бағытта, 2023 жылғы қазан…
Read More«Сот кабинеті» сервисінің халыққа тиімділігі
Н.Асылбекова Қызылорда қаласының мамандандырылған тергеу сотының бас маман—сот отырысының хатшысы «Сот кабинеті» сот органдарының сервисіне электронды түрде кіруге арналған терезесі. Қазақстан Республикасы судьяларының VI съезінде қойылған сот ісін жүргізу процесінде ақпараттық технологиялар енгізу туралы міндеттерді орындау мақсатында ҚР Жоғарғы Соты «Сот кабинеті» электрондық форматын әзірледі. Бұл — сот құрылымында қолға алынған реформалардың заманауи, жаңа технологияның бірі. «Сот кабинеті» қызметіне кіру ЖСН немесе БСН, сонымен қатар құпия сөз арқылы жүзеге асырылады. «Сот кабинеті» қызметін пайдалану шарттары өте қарапайым. Сот ісін жүргізушіге ҚР Ұлттық куәландыру орталығынан электрондық цифрлық қолтаңбаны алып, «Сот кеңсесінде»…
Read More«Мемлекеттік тіл – ел мерейі»
«Мемлекеттік тіл және БАҚ» республикалық байқауына Ұлттың тілі сол елдің мұраты әрі алтын тұтқасы десек, мемлекеттің тілі мемлекеттің бүкіл аумағында, қоғамдық қатынастардың барлық саласында қолданылуы тиіс. Мемлекеттік басқару, заң шығару сот ісін жүргізу және іс қағаздарын жүргізу тілі де қазақ тілінде жүзеге асуы маңызды. Оны меңгеру Қазақстан Республикасының әрбір азаматының парызы. Қазақстан азаматының ана тілін қолданылуына қарым-қатынас тәрбие, оқу және шығармашылық тілін еркін таңдауына құқығы бар. Азаматтардың тілге қатысты құқықтарын кемсітуге жол берілмейді. Мемлекеттік тіл — тәуелсіз елдің негізгі рәміздерінің бірі. Кез келген өркениеттің елдің өзінің Туы, Елтаңбасы, Әнұраны, шекарасы…
Read More«Жарық жаққан тілімнің жүрегіне»
«Мемлекеттік тіл және БАҚ» республикалық байқауына Қазақ тілінің жүрегі де, қаны мен жаны да – ол баспасөз екен. Өйткені «Ана тілі» деген дәл осы атпен газет шыққанда ерекше толқып, алпыс екі тамырым босап, тебіренгенім әлі есте. Себебі, дүниеге келгеннен бастап анаңның әлдиін естіп ұйығып ұйқыға кетесің, сәл ес білгенде оның мейірлене еркелеткен еркелігіне масайрайсың, бал тіліңді шығарып, әр заттың атауын айтып үйрететін де сол анаңның үні емес пе. Міне, сол бір қасиетті де, құдіретті анаңдай үн қататын басылым жарқ етіп шықты. Жарыққа шығысымен дүйім қазақ баласын анасындай баурап алды. Алтындай…
Read More