Нурадинова Молдир Махсутбековна
«Қызылорда облысының денсаулық сақтау басқармасының
«№ 6 қалалық емханасы» ШЖҚ КМК аймақ мейіргері
Қартаю – адам өміріндегі табиғи процесс. Бұл кезеңде ағзадағы өзгерістер түрлі аурулардың пайда болуына себеп болады. Қарт адамдар арасында жиі кездесетін сырқаттарға жүрек-қан тамырлары аурулары, қант диабеті, артрит, остеопороз, Альцгеймер және Паркинсон аурулары жатады.
1. Жүрек-қан тамырлары аурулары
Гипертония, жүрек ишемиясы және инсульт қарттар арасында кең таралған. Бұған жоғары қан қысымы, холестериннің көбеюі, дұрыс тамақтанбау мен қозғалыстың аздығы әсер етеді. Алдын алу үшін теңгерімді тамақтану, физикалық белсенділік және тұрақты медициналық тексерулер маңызды.
2. Қант диабеті
Жасы ұлғайған сайын зат алмасу жүйесі баяулайды, бұл қант диабетінің дамуына себепші болады. Оны болдырмау үшін дұрыс тамақтану, дене белсенділігі және қант деңгейін бақылау қажет.
3. Артрит және остеопороз
Қартайған кезде сүйек пен буындар әлсірейді. Остеопороз сүйек сынғыштығын арттырса, артрит буындардағы ауырсынуға әкеледі. Кальций мен D дәруменін жеткілікті мөлшерде қабылдау, дене жаттығулары мен дұрыс тамақтану бұл аурулардың алдын алуға көмектеседі.
4. Альцгеймер және Паркинсон аурулары
Бұл жүйке жүйесіне әсер ететін ауыр сырқаттар. Альцгеймер есте сақтау қабілетін нашарлатса, Паркинсон қозғалысты реттеуді қиындатады. Ми белсенділігін сақтау, дұрыс тамақтану және психикалық жаттығулар жасау маңызды.
Алдын алу жолдары:
- Дұрыс және теңгерімді тамақтану
- Белсенді өмір салтын ұстану
- Психикалық және интеллектуалдық белсенділік
- Уақытылы медициналық тексерістен өту
- Жақсы ұйқы мен күйзелісті басқару
Қартайған шақ – денсаулыққа мұқият қарауды талап ететін кезең. Дұрыс күтім мен алдын алу шаралары ұзақ әрі сапалы өмір сүруге мүмкіндік береді.